Welkom bij een nieuwe ronde van willekeurige vragen waarvan je niet wist dat je ze nodig had! In het verleden hebben we besproken waarom melkkannen ronde kuiltjes hebben en wat er gebeurt als je onder water niest. Vandaag bespreken we in deze blog van Radio90fm waarom er gaatjes in crackers zitten. Waarschijnlijk wist je dat nog niet, maar na het lezen van deze blog weet je het wel! Doe ons snel een plezier: Stel je een cracker voor. Het kan zowat elk type cracker zijn. Is het je ooit opgevallen dat veel soorten crackers gaten hebben? Nou, daar is een (enigszins) interessante reden voor. Maak je klaar om het te leren!
Waarom zitten er gaten in crackers?
Hoewel er crackers zijn die niet van die karakteristieke gaatjes hebben, kunnen we wel stellen dat voor de meeste mensen, de typische cracker wel degelijk kleine gaatjes heeft die er doorheen geprikt zijn. Hoewel je misschien denkt dat deze gaatjes puur decoratief zijn, heb je het mis. Ze dienen een zeer belangrijk doel. Sterker nog, zonder deze gaatjes zouden crackers eigenlijk helemaal geen crackers zijn. Wanneer crackers worden gemaakt, wordt het deeg in platte vellen uitgespreid en vervolgens in de uiteindelijke vorm van de cracker gesneden (in de meeste gevallen is dat een rechthoek, cirkel of vierkant). Het deeg gaat dan onder iets dat een "docker" wordt genoemd, die de gaten in het deeg aanbrengt. In feite worden de gaten "docking holes" genoemd. Deze gaten zorgen ervoor dat de stoom kan ontsnappen tijdens het bakproces, zodat er geen luchtbellen ontstaan en de hele cracker niet verpest wordt. Het resultaat is een dunne, knapperige cracker die enigszins gemakkelijk uit elkaar valt, in plaats van uiteen te vallen omdat een luchtbel het deeg te dun heeft opgerekt. Eigenlijk is het ontbreken van een docking gat de reden waarom Goldfish en oestercrackers opzwellen in plaats van plat en dun te blijven.
Wetenschap & geschiedenis
Er is een hele wetenschap achter het maken van gaten in crackers. Als er te veel gaatjes in het crackerdeeg zitten, is de resulterende cracker droog en hard omdat er te veel stoom is ontsnapt. Als er niet genoeg gaatjes in het deeg zitten, wordt de cracker te kauwig of te deegachtig. Eigenlijk helemaal geen cracker! Te veel bubbels kan ook resulteren in verbrande delen van de cracker, en dat wil niemand. Het is dezelfde reden waarom je in een taartkorst prikt met een vork voordat je hem bakt, en waarom je gaten in een aardappel prikt (zou moeten prikken) voordat je hem in de oven schuift.
Je moet stoom laten ontsnappen, anders kan het echt misgaan. Gelukkig is de mens er in geslaagd om deze techniek met succes toe te passen op crackerdeeg, en zo het perfecte voedsel te creëren om kaas mee te eten. We kunnen het er allemaal over eens zijn dat dit een belangrijke ontdekking was. Uiteindelijk is dit waarschijnlijk niet het soort weetje dat de wereld zal veranderen of alle problemen in je leven zal oplossen, maar, hé, altijd goed om een nieuw feitje te weten te komen, toch? Daarnaast heb je de volgende keer een goed verhaal als iemand het over crackers heeft!
Bonusfeiten
De eerste cracker werd in 1792 gemaakt door John Pearson in Newburyport, Massachusetts. Pearson was op zoek naar een soort koekje dat langer houdbaar zou zijn dan de traditionele zeemanskoekjes, zonder dat ze zouden bederven. Hij mengde uiteindelijk alleen bloem en water, bakte het, en noemde zijn uitvinding "Pearson's Pilot Bread". Dit werd later bekend als "hardtack" of "zeebiscuit". Dit type koekje werd ongelooflijk populair onder zeevarende mensen vanwege de lange houdbaarheid zonder te bederven.
De naam "cracker" komt van een noodlottige dag in 1801, ook in Massachusetts, toen Josiah Bent per ongeluk een partij van wat wij nu crackers noemen verbrandde. Toen de crackers verbrandden, maakten ze een krakend geluid, wat de inspiratiebron voor de naam was. Bent was ook degene die de cracker als snack introduceerde, niet alleen als rantsoen voor zeelieden. Om ze populair te maken als snack, wist hij ook dat hij de smaak moest verbeteren. Hij experimenteerde totdat hij uiteindelijk met soda crackers op de proppen kwam, die voorlopers waren van de zoute crackers en over het algemeen lekkerder werden gevonden dan Pearson's Pilot Bread.
Tegen 1810 was het crackerbedrijf van Bent ongelooflijk succesvol en het werd uiteindelijk overgenomen door de National Biscuit Company. Je kan echter nog steeds crackers kopen die worden gemaakt door het bedrijf dat Bent's kleinzoon oprichtte.
